Sieć Badawcza Łukasiewicz – Poznański Instytut Technologiczny oraz firma Akpil Sp. z o.o. realizują projekt „Siewnik pneumatyczny do punktowego siewu nasion, zwłaszcza kukurydzy, bawełny i buraków cukrowych, z jednoczesną, wielowariantową, doglebową aplikacją nawozów stałych i ciekłych”, dofinansowany ze środków europejskich.
Tekst: Dawid Kapela, Jan Szczepaniak, Roman Rogacki, Michał Zawada, Marcin Szczepaniak, Łukaasiewicz – Poznański Instytut Technologiczny
Połączenie zabiegu siewu i nawożenia startowego zapewnia ograniczenie liczby przejazdów po polu oraz lepszy wzrost roślin w początkowej fazie rozwoju i efektywniejsze wykorzystanie nawozu. Z uwagi na powyższe zasadne okazało się opracowanie nowego siewnika z wielowariantową aplikacją nawozu zarówno sypkiego, jak i płynnego. Projektowany siewnik jest wyposażony w:
- aplikator nawozu stałego nabudowany na ramie siewnika oraz aplikator nawozu ciekłego zawieszany na przednim TUZ ciągnika,
- podwójne redlice nawozowe zamontowane przed sekcjami wysiewającymi nasiona,
- system sterowania umożliwiający zmienne dawkowanie nawozów,
- system nadciśnieniowego dozowania nasion pobieranych pneumatycznie z centralnego zbiornika materiału siewnego.
Aplikator nawozu stałego i płynnego
Aplikator nawozu stałego nabudowano na ramie siewnika, natomiast aplikator nawozu ciekłego został zawieszony na przednim TUZ ciągnika – dzięki temu poprawił się wskaźnik sterowności agregatu (ciągnika zagregowanego z maszyną). Według szacunków możliwe będzie poprawienie wspomnianego wskaźnika nawet o 20-30%, co pozwoli na stosowanie mniejszych ciągników o gorszym rozkładzie masy i polepszenie ich trakcji.
Jednoczesne zastosowanie aplikatora nawozów płynnych na przednim TUZ ciągnika oraz siewnika z aplikatorem tylnym umożliwia wykonanie zabiegu z jednym ładunkiem nawozów płynnych i stałych na około dwukrotnie większym areale niż w przypadku aplikacji tylko nawozu stałego z tylnego aplikatora.
Podwójne redlice nawozowe
Siewnik został wyposażony w podwójne redlice nawozowe, montowane przed sekcjami wysiewającymi, przy czym każda pojedyncza redlica ma niezależną regulację głębokości i odległości od rzędu nasion. Takie rozwiązanie umożliwia aplikację nawozów po obu stronach rzędów nasion w dwóch wariantach, tzn. stosowanie tylko nawozów stałych lub tylko płynnych po obu stronach rzędów lub jednoczesne zadawanie nawozów stałych z jednej strony rzędów i ciekłych z drugiej strony. Aplikowanie nawozów po obu stronach wysiewanych nasion wpływa korzystnie na równomierny rozwój systemu korzeniowego roślin i poprawia absorbcję nawozów.
Zastosowanie tarczowych redlic nawozowych, oprócz aplikacji nawozu po obu stronach rzędów nasion, gwarantuje również rozdrobnienie długich resztek pożniwnych, które w standardowych rozwiązaniach powodują nierównomierny wysiew nasion – szczególnie w przypadku stosowania wrażliwych na zapchanie stopkowych redlic wysiewających.
System zmiennego dawkowania nawozów płynnych skorelowany z pozycją wysianych nasion
System przeznaczony jest szczególnie do nasion roślin wysiewanych w dużych odstępach w rzędzie (np. słonecznika). Umożliwia on dawkowanie i aplikację nawozu płynnego tylko w miejscach zlokalizowanych blisko wysianych nasion. Taka aplikacja pozwala natomiast na precyzyjne zadawanie nawozów, metodą przerywaną w rzędach. Dzięki temu możliwe jest lepsze wykorzystanie szybko działającego nawozu płynnego przez rośliny. Dodatkowo ogranicza się straty nawozu między innymi poprzez parowanie, które miałoby niekorzystny wpływ na środowisko.
Opracowano algorytm synchronizujący pracę aplikatora nawozów ciekłych z sekcją wysiewającą w celu umieszczenia nasion pośrodku opryskiwanej powierzchni. Dotychczasowe systemy aplikacji nawozów płynnych przystosowane są do aplikacji ciągłej w rzędach. Wówczas zużycie nawozu jest kilkukrotnie większe. Zastosowanie metody selektywnego zadawania nawozów płynnych pozwala na redukcję kosztów właśnie dzięki precyzyjnemu zlokalizowaniu środków odżywczych w pobliżu nasion.
Transport pneumatyczny nasion do nadciśnieniowego dozownika nasion
W ramach realizacji projektu siewnika punktowego zaprojektowano zbiornik centralny oraz nadciśnieniowy dozownik nasion. Prace prowadzone były w Centrum Technologii Rolniczej i Spożywczej Łukasiewicz – Poznańskiego Instytutu Technologicznego we współpracy z firmą Akpil.
Zbiornik centralny nasion został umieszczony w przedniej części ramy siewnika. Takie rozwiązanie pozwala na stosowanie tylko jednego zbiornika na nasiona, którego pojemność wynosi około 500 dm3. Pobieranie nasion odbywa się za pomocą czerpni z dna szczelnego zbiornika. Strumień powietrza doprowadzony z wentylatora do czerpni pobiera i dalej transportuje nasiona poprzez elastyczne węże do dozowników nasion.
Nadciśnieniowy dozownik nasion umożliwia wysiew nasion z prędkością do 20 km/h. Tarcza wysiewająca napędzana jest silnikiem elektrycznym, który zapewnia osiągnięcie wymaganej prędkość obrotowej, stabilności pracy oraz precyzyjnej synchronizacji z prędkością roboczą siewnika.
Aby utrzymać odpowiednią dokładność wysiewu opracowano dwie metody wykrywania nasion: na tarczy wysiewającej oraz w przewodzie nasiennym. Dzięki temu możliwe jest wykrywanie przepustów podczas siania oraz przeprowadzanie automatycznej kalibracji dozownika.
Projekt „Siewnik pneumatyczny do punktowego siewu nasion, zwłaszcza kukurydzy, bawełny i buraków cukrowych, z jednoczesną, wielowariantową, doglebową aplikacją nawozów stałych i ciekłych” jest dofinansowany w ramach Działania 4.1.4 Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020, współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Umowy POIR.04.01.04-00-0095/19-00.
Artykuł opublikowany w numerze 1/2023 czasopisma „Rolnictwo Przyszłości”.
Copyright @ 2023 „Rolnictwo Przyszłości”. Kopiowanie i powielanie treści bez zgody redakcji jest zabronione.
